BOSNA-HERSEK İÇİN FERMAN

Başka dinden, ırktan olanlara özgürlük ve hoşgörü sağlayan aşağıdaki ferman, Fâtih Sultan Mehmed’in Bosna-Hersek’i fethinden sonra, 28 Mayıs 1463 tarihinde Milodraz’da yazdırılmıştır. Aslı Bosna-Hersek Fojnica şehrinde Fransisken Katolik Kilisesi’ndedir. Ferman, yeni ortaya çıkarılmış olup, Kültür Bakanlığı’nca Osmanlı Devleti’nin Kuruluşunun 700. yıl dönümü sebebiyle yayınlanmıştır.
“Ben, Fâtih Sultan Mehmed Hân! Bütün dünyaya ilân ediyorum ki;
Kendilerine bu Pâdişah Fermanı verilen Bosnalı Fransiskenler himâyem altındadır ve emrediyorum:
Hiç kimse, ne bu adı geçen insanları, ne de onların kiliselerini rahatsız etmesin ve zarar vermesin! İmparatorluğumda huzur içersinde yaşasınlar ve bu göçmen durumuna düşen insanlar, özgür ve güvenlik içerisinde yaşasınlar! İmparatorluğumdaki bütün memleketlere dönüp korkusuzca kendi manastırlarına yerleşsinler!
Ne Pâdişahlık eşrafından, ne vezirlerden veya memurlardan, ne de İmparatorluk vatandaşlarından hiç kimse bu insanların onurunu kırmayacak ve onlara zarar vermeyecektir. Hiç kimse, bu insanların hayatlarına, mallarına ve kiliselerine saldırmasın, hor görmesin ve tehlikeye atmasın! Hatta bu insanlar, başka ülkelerden devletime birisini getirirse onlar da aynı haklara sâhiptir.
Bu Pâdişah Fermanını ilân ederek, burada; yerlerin, göklerin yaratıcısı ve efendisi Allah, Allah'ın elçisi aziz Peygamberimiz Muhammed ve 124 bin küsûr Peygamber ile kuşandığım kılıç adına yemin ediyorum ki; emrime uyarak bana sadık kaldıkları sürece, tebâmdan hiç kimse bu fermanda yazılanların aksini yapmayacaktır.”

/////

NASREDDİN HOCA

Nasreddin Hoca, ömrünü insanları irşat ederek geçirmiş; nükteli ve lâtife dolu nasihatları ile onlara doğru yolu göstermiştir. Kendisi, evliyâdan olup, âlim idi. Çeşitli lâtifeleri, hâlâ dilden dile dolaşarak anlatılmaktadır. Hoca merhuma isnat edilen, dîne, ahlâka ve edebe aykırı fıkralar, onun sözleri değildir. Nasreddin Hoca, Sivrihisar'ın Hortu (Nasreddin Hoca) köyünde doğup, 22 Haziran 1284’de Akşehir'de vefât etmiştir.

AKLINDA TUT
Nasreddin Hoca’ya biri, akıl danışmaya gelerek sorar:
- Hocam dünyada başımdan bir sürü hâdiseler geldi geçti. Hangisini unutup hangisini kafamda tutacağımı bilmiyorum, bana bir akıl söylesene?
Hoca şöyle cevap verir:
“Gördüğün iyiliği, her zaman aklında tut!
Yaptığın iyiliği, ise çabucak unut!”

ARADAKİ FARK
Çok kibirli birisi, bir toplulukta ayağını uzatmış oturuyordu. Bunu gören Nasreddin Hoca da ona ders vermek için, ayağını uzattı. Kibirli bunu görünce, kızıp şöyle bağırmaya başladı:
- Eşekle senin ne kadar farkın var ki, saygısızlık ediyorsun?
Hoca, kendisiyle o adam arasındaki mesafeyi ölçtü. Başını eğip şöyle cevap verdi:
- Eşekle benim aramda 2 metre mesafe vardır.

İYİ ADAM
Bir gün Hoca'nın bulunduğu bir sohbette sorarlar:
- Hocam, iyi adam olmanın yolu nedir?
Hoca başını sallayarak der ki:
- Söyleyen olursa dinlemeli, dinleyen olursa söylemeli.

ANAHTAR
Hoca bir gün anahtarını kaybeder. Bahçede anahtarını ararken hanımı sorar:
- Hocam! Anahtarını nerde düşürdün?
- Hanım! Nerede düşürdüğümü bilsem, hiç arar mıyım?

ERKEK Mİ? DİŞİ Mİ?
Nasreddin Hoca’ya biri sorar:
- Nuh’un gemisine zeytin dalını ağzında getiren güvercin erkek miydi, dişimiydi?
Hoca bu münasebetsiz adama cevap verir:
- Eğer dişi olsaydı, ağzını o kadar kapalı tutamazdı.