Balıkesir Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER), Dünya Tüketiciler Haftası kapsamında, Salih Tozan Kültür Merkezi’nde “Dünyada ve Türkiye’de Yeni Nesil Tüketim Alışkanlıkları” konulu bir panel düzenledi. Panelde konuşma yapan Ali Rıza Çolak, Z Kuşağı'nın değişen tüketim alışkanlıkları ve bilinçli tüketimin önemini vurguladı.

Balıkesir Tüketiciyi Koruma Derneği’nin (TÜKODER), Dünya Tüketiciler Haftası nedeniyle, Salih Tozan Kültür Merkezi’nde, düzenlediği, “Dünyada ve Türkiye’de Yeni Nesil Tüketim Alışkanlıkları” konulu panel düzenledi. TÜKODER Balıkesir Şubesi’nin düzenlediği etkinlikte, Emekli Büyükelçi, Ankara Politikalar Merkezi Bursa, Balıkesir ve Güney Marmara Temsilcisi Ali Rıza Çolak ve Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdullah Soykan’ın konuşmacı olarak katıldı. Etkinliğe İYİ Parti Karesi İlçe Başkanı Cahit Can Tekin ve çok sayıda vatandaş katıldı. Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasının ardından panelin açılış konuşmasını TÜKODER Başkanı Kemal Büyükışık gerçekleştirdi.

Tüketici hakları ve Balıkesir TÜKODER hakkında kısa bilgi veren Büyükışık’ın konuşmasının ardından Edremit Sivil Havacılık Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Abdullah Soykan’ın yönettiği panelde, Ali Rıza Çolak, ilkel avcı toplumlarından günümüz Z Kuşağı'na kadar dünyadaki ve Türkiye’deki tüketim alışkanlıklarını detaylı şekilde anlattı. Tüketim alışkanlıklarının zamanla nasıl değiştiğini ve yaşa bağlı farkları ele alan Çolak: "İnsanlar başlangıçta avcı ve toplayıcıydı, ne bulursa onu yerdi" diyerek, tüketimin tarihsel evrimini izah etti.

Emekli Büyükelçi, Ankara Politikalar Merkezi Bursa, Balıkesir ve Güney Marmara Temsilcisi Ali Rıza Çolak, dünyadaki zengin ve fakir ülkelerin tüketim alışkanlıkları arasındaki farklılıklara da değindi. Özellikle Etiyopya’da gördüğü fakirlik ile gelişmiş ülkelerdeki zenginliğin arasında uçurumlar olduğunu ifade etti. Fakir ülkelerde insanların yalnızca temel ihtiyaçlarını karşıladığını, zengin ülkelerde ise hobilerin ve sosyal aktivitelerin ön plana çıktığını belirtti.

Z Kuşağı'nın tüketim alışkanlıklarına da dikkat çeken Çolak, bu kuşağın teknolojik yeniliklere ve sosyal medyaya olan ilgisini vurguladı. Z Kuşağı'nın bireysel taleplerinin ve memnuniyetsizliklerinin artış gösterdiğine, iş dünyasında ise kolayca iş değiştirdiklerine değinen Ali Rıza Çolak: "Bu kuşak, ne kadar parası olduğuna bakmadan sadece istiyor. Tüketim alışkanlıkları da bu yönde şekilleniyor" dedi.

 

“ZENGİNLİK ARTTIKÇA ÜRÜN LOGOLARI KÜÇÜLÜR”

Gençlerin en önemli meraklarından biri marka merakı olduğunu sözlerine ekleyen Çolak, insanların parası arttıkça aynı ürünün logosunun küçüldüğüne dikkat çekti. Açıklamalarının devamında konuşan Emekli Büyükelçi Ali Rıza Çolak: “Facebook’un yöneticisi Mark Zuckerberg’in giydiği tişörtte hiçbir logo yok fakat o tişörtün fiyatı bin 500 yüz dolardır. O tişörtün kumaşı, kalitesi kaç defa yıkanacağı meselesi diğerleriyle kıyaslanmayacak kadar fazla. Çok zenginlerin kıyafeti sadece kendileri için üretilir. Onların logosunun olması zaten mümkün değildir, elbiseleri, ayakkabıları özeldir. Bunlar dünyadaki tüketimin sadece 100 binlik kesimidir” şeklinde konuştu.

 

“GENÇLER İSTİFA EDİYOR”

Türk Hava Yollarının (THY) dünyada en fazla noktaya uçuş yaptığını bu şirkette bile bir anda 800 kabin görevlisi personelin bir anda istifa ettiğini, bunların yatılı yurt dışı seyahatlerinde günlük 100 dolar hariç 76 bin lira maaş aldıklarını kaydeden Çolak: “Bu maaşa bu iş yapılır mı? İş koşulları çok ağır, uçakta mağdur oluyorum şiddet görüyorum koşullar ağır, bu yolcularla uğraşılmaz diyen personel istifa etti. Bu maaşı elinin tersiyle itenler var. İşe girdiğinde bu maaş çok iyidir diyor. Elindeki listede New York, Londra, Paris, Lozan gibi 10 şehri gezdikten sonra görmek istediği yerleri gördükten sonra istifa ediyor. Yeni neslin tüketim anlayışı da çok farklı en çok teknoloji, haberleşme, yapay zeka, sosyal medya var. Bunların tüketimle alakası var mı diye soracak olursanız; bunlarda bir tüketim. İnternet ücretleri sürekli artıyor. Telefonuna bir program indirdiğinde, oyun yüklediğinde para veriyor” dedi.

 

Gençlere şimdi para verilmediğini ama yaşları ilerledikçe reklamları seyretmemek için para vereceklerinden bahseden Ali Rıza Çolak; daha çok seyahat, ilaç, uyuşturucu ve alkol kullanımının eğitimle çok ilgisi olduğunu da belirtti. Eğitim düştükçe, bu kuşağın depresif olduğunu ve ihtiyaçlarını gideremediğini düşündükçe alışkanlıklarının da, tüketimi de artırdığını söyledi. Bu alışkanlıkların yeteri kadar para bulunamadığı zaman ahlaki çöküşe dönüştüğünü ifade eden Çolak, ahlaki çöküş ekonomisi bozuk ülkelerde daha fazla diye düşünülmemesi gerektiğinin ve bunun bütün dünyada böyle olduğunu söyledi.

 

ÇOLAK, TÜKETİCİLİĞİN ÖNEMİNE DEĞİNDİ

Panelde, Ali Rıza Çolak, bilinçli tüketiciliğin önemine dikkat çekerek, üreticilerin kontrol altında tutulması ve tüketicilerin haklarını aramaları gerektiğini belirtti. Sosyal medyada sorunlu ürünler ve sorumlu işletmelerin afişe edilmesinin önemini vurgulayan Çolak, Z Kuşağı'nın memnun olmadıkları durumları sonuna kadar şikayet etme eğiliminde olduğunu, bu nedenle paranın doğru ve akıllıca harcanmasının esas zenginlik olduğunu ifade etti.

 

Zenginlik kavramına da değinen Emekli Büyükelçi Ali Rıza Çolak, bazı zenginlerin, örneğin İsveç’teki gibi, paralarını dışarıya göstermediğini ve sade bir yaşam sürdüğünü belirtti. IKEA’nın patronunun yıllardır kullandığı bir otomobile binmesine rağmen, evindeki konfor ve yaşam kalitesinin çok farklı olduğunu söyleyen Çolak; bu tür bir yaklaşımın, insanların mutsuzluk ve hızla yaşlanmalarının önüne geçebileceğini ifade etti.

 

“3. DÜNYA SAVAŞI’NI GENÇLER ÖNLEYECEK”

Çolak, katılımcılara yönelik olarak: "Sonraki nesillere bir şey bırakmayın, çünkü onlar sizden bir şey beklemiyor" şeklinde bir tavsiyede bulundu. Ayrıca, zenginlikten çok, paranın doğru ve mutlu edici şekilde harcanmasının önemli olduğunu sözlerine ekledi.

Siz vefat ettiğiniz anda satacaklar. Benim şu kadar toprağım olsun, benim bu kadar malım olsun, bir yere yerleşip kalayım, bunların hiçbirisi olmayacak. Siz öldükten itibaren zeytinlikleri satan bu adamlar ne işe yarayacak. Bunlar, dünyada beklenen sıkıntı yaratan 3. Dünya savaşı risklerini çok azaltırlar. Çünkü bunlarla dünya savaşı plan yapılmaz. O gençler sivil hayatta neyse? Askerde de öyleler. Kokpitteki genç pilot, sivil hayatında neyse kokpitte de öyle. Savaş riskini azaltıyorlar. Dünya üzerindeki nüfus katkısını çok fazla azaltacaklar” dedi.

Öte yandan panel, katılımcıların soruları ve yorumlarıyla son buldu.

 

HABER: BUSE ASLAN