‘Dünya Kooperatifçilik Yılı’ kapsamında yıl boyunca onlarca etkinliğe imza atan HAYKOOP, Balıkesir’de kooperatifçiliğin sadece bir üretim modeli değil, güçlü bir dayanışma kültürü olduğunu bir kez daha gösterdi.
Balıkesir Bölgesi Hayvancılık Kooperatifleri Bölge Birliği (HAYKOOP) tarafından Dünya Kooperatifçilik Yılı nedeniyle bilgi yarışması düzenlendi. Avlu Kültür Merkezi’ndeki Fatih Salonu’nda yapılan etkinliğe çiftçi ve üreticiler yoğun ilgi gösterdi. Yarışma öncesi resim ve hikaye yarışmasında dereceye giren öğrenciler ödüllendirildi.
Toplam 8 finalistin kooperatifçilik alanında yarıştığı bilgi yarışmasını ise kıyasıya bir mücadeleye sahne oldu. Program kapsamında bilgi yarışmasına katılan üreticiler de dahil olmak üzere 500 bin TL’nin üzerindeki hediye dağıtımı yapıldı.
Törende açılış konuşmasını yapan Balıkesir HAYKOOP Başkanı Faruk Özen, birlikte üretmenin ve kooperatifçiliğin verdiği ortak güce dikkat çekti.
ÖZEN: “KOOPERATİFÇİLİK BİR HAYAT TARZIDIR”
Başkan Faruk Özen, kooperatifçiliğin yalnızca ekonomik bir model değil, aynı zamanda bir yaşam felsefesi olduğunu söyledi ve kooperatifçiliğin her alanda yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı.
“Bizler kooperatifçiliğe gönül vermiş insanlarız” diyen Faruk Özen, “Kooperatifçiliğin bir hayat tarzı ve kültür haline gelmesi için çalışıyoruz. Ekonomik ve sosyal hayatta kooperatifçilik en ideal örgütlenme modelidir. Eğitimden sağlığa, tarımdan hayvancılığa, enerjiden eczacılığa kadar birçok alanda kooperatifleşme şarttır” ifadelerini kullandı.
“YEREL KALKINMANIN TEMELİ KOOPERATİFLERDİR”
Güçlü bir ekonominin yerelden başladığını dile getiren Özen, “Yerel kalkınmanın yolu tarımı ve hayvancılığı kayıt altına alan, köylerde ekonomik canlılık oluşturan kooperatiflerden geçiyor. Dünyada kooperatifçiliğini geliştirmeden tarımını geliştirmiş hiçbir ülke yoktur. Tarımda söz sahibi ülkelerin tamamı kooperatifçilikte de güçlüdür” dedi.
Balıkesir’in Güney Marmara’da sütün ana üretim merkezlerinden biri olduğuna dikkat çeken Özen, HAYKOOP’un süt piyasasının her aşamasında aktif rol aldığını belirterek şunları söyledi: “Balıkesir HAYKOOP olarak çiftçiden çıkan sütün sanayiye ulaşana kadar her aşamasında varız. Tarım ve Orman Bakanlığımızla birlikte mevzuat çalışmalarında görev alıyor, gerektiğinde köylümüzün sesi oluyoruz. Şikâyetleri dile getiriyor, verilen hibe ve desteklerin üreticiye en hızlı ve doğru şekilde ulaşması için çalışıyoruz.”
“KOOPERATİFÇİLİKTE SOSYAL PROJELERİ ÖNEMSİYORUZ”
Günlük sorunların her zaman var olacağını ifade eden Özen, HAYKOOP’un yalnızca ekonomik değil, sosyal projelere de ağırlık verdiğini belirtti. Kooperatifçiliği çocuk yaşta sevdirmek için Milli Eğitim Müdürlüğü iş birliğiyle yarışmalar düzenlediklerini anlatan Özen: “Çocuklarımızdan çok güzel eserler geldi. Evlatlarımızı yürekten tebrik ediyorum. Sanata ve üretime olan bu ilgilerinin artarak sürmesini diliyorum” dedi.
Düzenlenen yarışmalara sponsorların yoğun ilgi gösterdiğini de söyleyen Özen, “Bugün 500 bin lirayı aşan ödül dağıtımı yapacağız. Bu destek bizleri son derece mutlu etti” diye konuştu.
“KOOPERATİFLER SON 5 YILDA BÜYÜK BİR BAŞARIYA İMZA ATTI”
Son 5 yılda HAYKOOP’a bağlı kooperatiflerin önemli bir ivme yakaladığını vurgulayan Faruk Özen, “Kooperatiflerimizin ortalama cirosu son 5 yılda 6 kat arttı. Bazı kooperatiflerimiz ise cirolarını 36 kat, 21 kat, 16 kat ve daha yüksek oranlarda büyüttü. Bu başarıda emeği geçen yöneticilerimizi ve üreticilerimizi kutluyorum” ifadelerini kullandı.
“TARIMI KAÇILAN DEĞİL, GİDİLEN BİR ALAN HALİNE GETİRECEĞİZ”
Birleşmiş Milletler’in 2026 yılını ‘Dünya Meralar ve Çobanlar Yılı’ ilan ettiğini hatırlatan Özen, önümüzdeki dönemde mera ıslahı ve çobanlık mesleğinin önemine yönelik çalışmalar yürüteceklerini söyledi. Özen, “Amacımız tarımı gençlerin kaçtığı değil, hevesle yöneldiği bir alan haline getirmek. Bunu kendimize görev biliyoruz” diyerek sözlerini tamamladı.
İL MÜDÜRÜ DÜZGÜN: “ÜRETİCİNİN HER ZAMAN YANINDAYIZ”
Törende konuşan Balıkesir Tarım İl Müdürü Dr. Hüseyin Düzgün ise, Tarım Reformu Genel Müdürlüğü verilere göre ülke genelinde 145 adet kooperatifin birinci derecede tarımsal örgüt unvanını aldığını Balıkesir’in ise ortalamanın çok üstüne çıkarak 10 adet örgütün bu manada birinci derecede örgüt unvanını aldığını söyledi.
Bunun son derece önemli olduğunu ifade eden Düzgün, özetle şunları dile getirdi: “Ülkemiz genelinde tüm kooperatiflerin yüzde 5’ini Balıkesir ilinde bulunmaktadır. Tüm ülke genelinde kooperatifçilik bizim arzu ettiğimiz, dünyada örnek olarak gösterdiğimiz kooperatifçilik boyutunda değil. Daha faal, konulduğu yerde daha gayretli, üyesine, yetiştiricisine, çiftçisine kazandıran bir hal alması için bakanlığımız bu manada hem maddi hem de sosyal anlamda desteklemektedir. Bu maksatla kooperatiflerde, örgütlerde derecelendirme sistemi başladı. Burada belirlenen kriterler doğrultusunda derecelendirme yapıldı.
Tarım Reformu Genel Müdürlüğümüzün verilere göre ülke genelinde 145 adet örgüt birinci derecede tarımsal örgüt unvanını almış. İlimizde ortalamanın çok üstüne çıkarak 10 adet örgütümüz bu manada birinci derecede örgüt unvanını almıştır. Yani 10 adedi bakanlığımızın arzu ettiği şekilde ürettiği ürünü üreten, karlı bir üretim yapan ve bunu pazarlayan, çiftçisine kazandıran bir kooperatif olarak bakanlığımızda dereceye alınmıştır. Bu derecelendirmenin faydası desteklemelerde ayrıcalıklı hale gelecek, ilave destekler ve girdiği her başvuruda ilave puanlar verilecek. Yine sübvansiyonlu kredilerde öncelikli olacak, ilave düşük faizli kredi uygulamaları yapılacak. Önemli bir şey de bakanlıkta temsil edilme hüviyeti bu derecelendirilmiş örgütlere verilecek. Yine bakanlığımızın almış olduğu tüm kararlarda süreçlere katılım hakkı kazanacak. Bu manada hem şehrinde, köyünde, kendi ilçesinde, mahallesinde üyeleriyle birlikte süreci yönetirken aslında bir noktada ilimizi, hatta ülkemizin yönetiminde karar merciine gelecek.
Balıkesir olarak onlarca üründe, onlarca tarımsal ve hayvansal çeşitlilikte iyi durumdayız. Allaha şükür kısmi olarak çoğu illerde şehre göçüşe rağmen bizim kırsal nüfusumuz ülkemizin genel ortalamasının altında olacak seviyede üretimde kalıyor. Üretiyor, hem kendi doğduğu topraklarda karnını doyuruyor hem de bu milleti doyuracak üretimi yapıyor. Biz de hepinize minnettarız ve hizmetçiniziz” dedi.
AHMET ERTÜRK: “ÜRETENLER GÜÇLERİNİ
BİRLEŞTİRİRSE AŞILAMAYACAK ENGEL YOKTUR”
Törende daha sonra konuşan Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (HAYKOOP) Genel Başkanı Ahmet Ertürk, kooperatifçilik ve tarım politikalarına ilişkin kapsamlı bir değerlendirmede yaptı. Ertürk, “Üretenler güçlerini ve gönüllerini birleştirdiğinde çözülemeyecek hiçbir engel yoktur” dedi.
Kooperatifçiliğin her zamankinden daha fazla önem kazandığını vurgulayan Ertürk, “Gerçek ve bağımsız bir kooperatifçilik hareketine ihtiyacımız var. Çünkü birleşmeye, güçlerimizi ve gönüllerimizi birleştirmeye ihtiyacımız var. Kooperatifçilik daha adil, daha paylaşımcı ve daha yaygın bir modeldir” ifadelerini kullandı.
Kooperatiflerin özellikle tarım ve hayvancılık alanında güçlü bir rol üstlendiğini belirten Ertürk, “Bugün kooperatifçilik; tarım ve hayvancılığın yanı sıra eczacılık, turizm, sigortacılık gibi alanlarda da dünyada hızla yaygınlaşıyor. Doğru bir farkındalık ve doğru yönetimle insanlarımız hak ettiği fırsatlara ulaşacaktır” dedi.
Üreticilerin emeğinin korunmasının hayati öneme sahip olduğunu vurgulayan Ahmet Ertürk, “Bizleri üreten, besleyen ve tarımsal ihracatımızın hammaddesini yetiştiren çiftçilerimiz eli öpülesi insanlardır. Kooperatifler, bu emek sahiplerini bir araya getirerek yeni dünyalar kurabilir” şeklinde konuştu.
SÜT FİYATLARI VE HAYVAN İTHALATI MESAJI
Süt sektöründe yaşanan sorunlara da değinen Ertürk, Ulusal Süt Konseyi’nin açıkladığı fiyatlarla piyasa fiyatları arasındaki farkın üreticiyi zorladığını belirterek, “Süt beklediğimiz değeri bulamadı. Hayvan ithalatının durdurulması için ısrarcı olduk. Çünkü her ithal hayvan piyasaya ekstra süt baskısı oluşturuyor. Bu adımların atılmasıyla süt üreticimizin biraz olsun nefes almasını sağladık” dedi.
Süt tozu regülasyonu, süt ve peynir ihracatının serbest bırakılması süreçlerini de yakından takip ettiklerini ifade eden Ertürk, Tarım ve Orman Bakanlığı’na teşekkür ederek, “Üreticiyi ortada bırakmadılar. Alınmayan sütlerin değerlendirilmesiyle hayvancılığın sürdürülebilmesi için önemli fırsatlar yaratıldı” diye konuştu.
Tarımda plansız üretimin önüne geçilmesi gerektiğini vurgulayan Ertürk, geçmişte ürünlerin tarlada ve derelerde döküldüğünü hatırlatarak, “Şimdi sözleşmeli üretimle, ihtiyaca göre üretim yapılan daha disiplinli bir döneme giriyoruz. Bu hem üreticinin hakkını koruyacak hem de israfın önüne geçecek” dedi.
KIRSALDA BEREKET VE YEM DAYATMASI UYARISI
“Kırsalda Bereket” projesine de değinen HAYKOOP Genel Başkanı Ertürk, etçi ırkların yaygınlaştırılması için Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte çalıştıklarını belirtti. Yem dayatması konusuna da dikkat çeken Ertürk, “Yemimi almazsan sütünü almam anlayışına karşı kooperatifler olarak ortak bir yol haritası oluşturacağız. Bu konuda önümüzdeki günlerde ilgili taraflarla bir araya geleceğiz” ifadelerini kullandı.
GÜLNAZ ÇELİKYURT UZUNER: “BÜYÜKŞEHİR OLARAK
ÜRETİCİMİZE DESTEĞİMİZ SÜRECEK”
Bir diğer açılış konuşmacısı Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Kalkınma Daire Başkanı Gülnaz Çelikyurt Uzuner ise Büyükşehir Belediyesi olarak üreticiye dönük desteklerinin devam edeceğini söyledi.
Gülnaz Çelikyurt Uzuner sözlerini şu şekilde sürdürdü: “Balıkesir Büyükşehir Belediyesi olarak tarımı yalnızca bir üretim faaliyeti olarak değil aynı zamanda kırsalda yaşamın devamlılığı, gelir güvencesini ve yerel kalkınmanın temel unsuru olarak görüyoruz. Bu anlayışla da il genelinde pek çok sayıda destek ve yatırım yapmaya çalışıyoruz. Geçtiğimiz yıl ve bu sene toplamda 190 bin adet süt otu tohumu, aynı zamanda yaklaşık 86 bin kilogram 5’li karışım yem bitkisini üreticilerimizin girdi maliyetlerinin azaltılması için destek verdik. Aynı zamanda 11 ilçemizde toplamda 25 adet süt soğutma tankı desteği sağladık. Bunun yanında örtü altı üreticiliği için yüzde 100 hibeli hem sulu gübre hem de toplamda 140 bin adet marul fidesi desteğinde bulunduk. Sındırgı ilçemizde toplamda 14 ton susam, Gömeç ilçemizde toplamda 20 ton bamya alımı sağlayarak bu ürünlerin katma değerli ürün haline getirip tekrar ekonomiye kazandırmayı hedefledik. Tarla yollarının açılması, toprak analiz desteği, arıcılık, destekleri, fide-fidan dağıtımları ve gerçekleştirdiğimiz Tarım Fuarı ile de üreticinin her anlamda yanında olmaya çalışıyoruz. Tüm bu çalışmaların temelinde kooperatiflerimizle birlikte hareket etme anlayışı yatmaktadır.. HAYKOOP gibi güçlü bir üretici birliğinin de varlığı ve bu desteklerin sahada karşılıklarının bulması sürdürülebilir olmasını sağlamaktadır. Bugünkü bilgi yarışmasında bu işbirliğinin en güzel örneklerden biri olduğunu görüyoruz. Üreticimizin bilgisi güçlendikçe üretimimizin verimi artacaktır. Balıkesir Büyükşehir Belediyesi olarak bundan sonra da kooperatiflerimiz, üreticilerimiz ve paydaşlarımızla birlikte çalışmaya devam edeceğiz.”
İSMAİL USTAOĞLU: “KOOPERATİFÇİLİK,
BU TOPRAKLARIN MAYASINDA VAR”
Son olarak konuşan Balıkesir Valisi İsmail Ustaoğlu, kooperatifçiliğin toplumsal dayanışmanın en güçlü örneklerinden biri olduğunu vurguladı.
Balıkesir’de 372 kooperatif ve 69 bini aşkın üye bulunduğunu hatırlatan Ustaoğlu, salonda kooperatif temsilcilerinin de yer aldığını belirterek, “Balıkesir kooperatifçilik açısından çok güçlü bir şehir. Bugün burada bu gücü temsil eden kıymetli temsilcilerimizle bir aradayız. Hepinize hoş geldiniz diyorum” ifadelerini kullandı.
Program kapsamında öğrenciler arasında düzenlenen kooperatif temalı resim ve hikâye yarışmalarına da değinen Vali Ustaoğlu, “Kooperatifçiliğin önemini çocuklarımıza ve gençlerimize anlatmak adına çok anlamlı bir organizasyon gerçekleştirildi. Sergiyi gezdik, ortaya konan emek gerçekten takdire şayandı. Tüm öğrencilerimizi gönülden tebrik ediyorum” dedi.
“İMECE RUHU BİZİM KADİM GELENEĞİMİZDİR”
Kooperatifçiliğin Anadolu’nun köklü kültüründen beslendiğini ifade eden Ustaoğlu, konuşmasında imece geleneğine dikkat çekti. “Kooperatifçilik, bizim kadim kültürümüzde çok özel bir yere sahiptir. İmece dediğimiz, birlikte üretme ve yükü paylaşma anlayışı yüzyıllardır bu topraklarda yaşatılmıştır. Köylerimizde kimsenin ürünü tarlada kalmasın diye herkes el birliğiyle çalışırdı. İşte kooperatifçilik tam olarak bu ruhun bugünkü karşılığıdır” diye konuştu.
Ahilik kültürünün de kooperatifçilik anlayışının temel taşlarından biri olduğunu belirten Ustaoğlu, “Ahilik; emeği, ahlakı, adaleti ve paylaşımı esas alan çok değerli bir mirastır. Kooperatiflerde de emek, adil paylaşım, şeffaflık ve güven esastır. Bu yönüyle kooperatifçilik, geçmişimizin değerleriyle bugünün kalkınma vizyonunu buluşturan çağdaş bir modeldir” ifadelerini kullandı.
“KOOPERATİFLERİ SADECE EKONOMİK YAPILAR OLARAK GÖRMÜYORUZ”
Devletin kooperatifçiliğe verdiği desteğe de değinen Vali Ustaoğlu, kooperatiflerin yalnızca ekonomik işletmeler olarak değerlendirilmediğini vurguladı. “Devletimiz kooperatifleri; toplumsal dayanışmayı güçlendiren, kardeşlik duygusunu pekiştiren bir kalkınma mekanizması olarak ele alıyor. Tarımdan hayvancılığa, kadın ve genç girişimcilerden üretici birliklerine kadar birçok alanda hibe destekleri, eğitimler ve danışmanlık programları hayata geçirildi” dedi.
Hedeflerinin üreticinin emeğini güçlendirmek, küçük işletmeleri korumak ve yerel kalkınmayı yaygınlaştırmak olduğunu ifade eden Ustaoğlu, sürdürülebilir bir kooperatifçilik modelinin önemine dikkat çekti.
“ASIL BAŞARI BİRLİKTE ÜRETEBİLMEKTİR”
Öte yandan öğrenciler arasında düzenlenen yarışmaların önemine de yeniden değinen Vali Ustaoğlu, “Burada elde edilen başarı sadece bir yarışma derecesi değildir. Asıl başarı; birlikte üretmenin, birlikte başarmanın ve birlikte değer oluşturmanın ne kadar kıymetli olduğunu gençlerimize anlatabilmektir” dedi.
Hayata geçirilen projelerle imece ruhunun, ahilik değerlerinin ve modern kooperatifçilik anlayışının geleceğe taşındığını belirten Ustaoğlu, organizasyonda emeği geçenlere teşekkür ederek konuşmasını tamamladı.
Konuşmaların ardından düzenlenen resim ve hikaye yarışmasında dereceye giren öğrencilere protokol tarafından hediyeleri verildi. Ardından gerçekleştirilen bilgi yarışmasında Balya Çakallar’dan üretici Şeyma Karakocalı tam 100 puanla birinci olup büyük ödülün sahibi oldu.
HAYKOOP’un düzenlediği ve Balıkesir Bölgesi Hayvancılık Kooperatifleri Bölge Birliği (HAYKOOP) Başkanı Faruk Özen’in ev sahipliğindeki bu anlamlı etkinliğe Balıkesir Valisi İsmail Ustaoğlu yanı sıra Karesi Kaymakamı Metin Arslanbaş, Balıkesir Tarım İl Müdürü Dr. Hüseyin Düzgün, Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (HAYKOOP) Genel Başkanı Ahmet Ertürk, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kırsal Kalkınma Daire Başkanı Gülnaz Çelikyurt Uzuner, Karesi Belediye Başkanı Mesut Akbıyık, Balıkesir Ticaret Odası Başkanı Rahmi Kula, Balıkesir Ticaret Borası Başkanı Mehmet Çetin, üreticiler ve öğrenciler katıldı.